Chấn thương sọ não (CTSN) là một trong những nguyên nhân thường gặp trong cấp cứu nhi khoa. Mặc dù thường ở thể nhẹ, CTSN là nguyên nhân gây tử vong cũng như di chứng tâm thần, vận động  đối với trẻ trẻ từ 1-18 tuổi.

Vì lý do thiếu các yếu tố tiên đoán có giá trị cao đối với tình trạng xuất huyết nội sọ, tại nhiều nước khác nhau, chúng ta có thể nhận thấy một sự biến đổi lớn trong thực hành lâm sàng, các hướng dẫn chẩn đoán và điều trị.

Trong các ca CTSN, nôn ói sau chấn thương là lý do thường gặp nhất khiến trẻ phải nhập và theo dõi tại khoa cấp cứu. Bên cạnh đó, một số nghiên cứu đã kết luận rằng có thể xem triệu chứng này là yếu tố tiên đoán cho sự hiện diện của một sang thương nội sọ. Mặc dù bệnh sinh của triệu chứng này vẫn còn đang được bàn cãi, nhưng dường như, theo những nghiên cứu gần đây nhất, trong đó có một nghiên cứu phân tích meta của Hoa Kỳ năm 2003, lại cho rằng nôn ói không phải là một giá trị độc lập để tiên đoán sự hiện diện sang thương nội sọ sau CTSN.

Mục tiêu của nghiên cứu ca – chứng được thực hiện tại Hoa Kỳ nói trên là nhằm thống kê các yếu tố có liên quan đến nôn ói sau chấn thương. Từ đó có thể xác định giá trị tương hợp của triệu chứng  này trong CTSN nhẹ ở trẻ em. Nghiên cứu được tiến hành trong một năm, trên các trẻ nhập cấp cứu nhi do CTSN nhẹ.

Dân số nghiên cứu được chia thành hai nhóm, nhóm 1 bao gồm 162 trẻ có hiện diện triệu chứng nôn ói, được so sánh với nhóm còn lại bao gồm 324 trường hợp không có biểu hiện nôn ói. Qua phân tích đơn biến, tác giả đã ghi nhận một số dấu chứng quan trọng khi so sánh giữa nhóm 1 và nhóm 2 như sau:

Nghiên cứu cũng cho thấy, đối với trẻ trong nhóm 1, có tồn tại mối liên quan giữa triệu chứng này với tiền căn của các thành viên cấp 1 trong gia đình (cha mẹ hoặc anh chị).

Nghiên cứu cho thấy, trong thực tiễn lâm sàng, trong bước tiếp cận đầu tiên với bệnh nhi, triệu chứng nôn ói đơn độc chưa phải là dấu hiệu đáng tin cậy để đưa đến kết luận có sự hiện diện của sang thương nội sọ.

(Nguồn: Réalités Pédiatriques, N121)

BS Nguyễn An Nghĩa